Η Οδηγία Πλαίσιο 60/2000/ΕΚ για τα Νερά με την οποία εναρμονίσθηκε η Ελληνική Νομοθεσία με την ψήφιση του Ν. 3199/2003, προβλέπει την θέσπιση πλαισίου για την προστασία των εσωτερικών επιφανειακών, μεταβατικών, παράκτιων και υπόγειων υδάτων, έτσι ώστε :
α) Να αποτρέπει την περαιτέρω επιδείνωση, να προστατεύει και να βελτιώνει την κατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων
β) Να προωθεί τη βιώσιμη χρήση του νερού δια της μακροπρόθεσμης προστασίας των διαθέσιμων υδάτινων πόρων
γ) Να συμβάλλει στο μετριασμό των επιπτώσεων από πλημμύρες και ξηρασίες
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων εκτός των άλλων
Αναπόσπαστο και καθοριστικό στοιχείο κάθε Σχεδίου Διαχείρισης υδάτων είναι και η γνώση, όσο γίνεται ακριβέστερη, της καταναλισκόμενης ποσότητας νερού στις διάφορες χρήσεις.
Η ΚΥΑ 150559/16-6-2011 «Διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού» εντάσσεται ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο, δηλ. της καταγραφής, επιτέλους και στην Ελλάδα, των πραγματικών ποσοτήτων νερού που καταναλώνονται σε κάθε Λεκάνη Απορροής.
Η χρησιμότητα της εφαρμογής της εν λόγω ΚΥΑ και η σημασία της ιδιαίτερα για τους αγρότες γίνεται φανερή αν αναλογιστούμε ότι το καθεστώς χορήγησης των ενισχύσεων στους παραγωγούς είναι άμεσα συνδεδεμένο με την κατοχή νόμιμης άδειας χρήσης νερού.
Κάτω από αυτό το πρίσμα η ΚΥΑ 150559/16-6-2011 έρχεται να καλύψει ένα κενό δεκαετιών και δεν μπορεί να μη θεωρηθεί θετικό γεγονός αρκεί να μη δημιουργήσει, κατά την εφαρμογή της, πρόσθετα προβλήματα στη διοίκηση και κυρίως τους πολίτες.
Για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος και να έχουμε την απρόσκοπτη προσέλευση όλων των καταναλωτών νερού και κυρίως των αγροτών, θα πρέπει οι διαδικασίες αδειοδότησης των υφισταμένων δικαιωμάτων να είναι όσο το δυνατό πιο απλές και να μην επιβαρύνουν δυσβάστακτα τους χρήστες ιδιαίτερα στη σημερινή οικονομική συγκυρία.
Αν και κατά την κατάρτιση της ΚΥΑ έχουν γίνει προσπάθειες για την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης σε σχέση με τα ισχύοντα στη ΚΥΑ 43504/20-12-2005, πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια ακόμη προς αυτή τη κατεύθυνση και υπάρχει ανάγκη διόρθωσης πολλών εσφαλμένων διατάξεων και παραλείψεων ώστε η απόφαση να καταστεί περισσότερο λειτουργική και αποτελεσματική.
Προς αυτή τη κατεύθυνση προτείνουμε :
1) Τροποποίηση της ΚΥΑ ώστε να δοθεί παράταση της ημερομηνίας υποβολής αίτησης για έκδοση άδειας χρήσης νερού μέχρι 31-12-2012, δεδομένου του τεράστιου αναμενόμενου αριθμού αιτήσεων, (περίπου 6.000 – 7000 για κάθε Περιφερειακή Ενότητα). Είναι κατανοητό σε όλους ότι με τη σημερινή στελέχωση των Τμημάτων Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφέρειας είναι αδύνατη η διεκπεραίωση αυτού του μεγάλου, επιπρόσθετου, όγκου δουλειάς που προκύπτει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα με όρους ουσίας και πνεύματος της Οδηγίας για τα νερά και όχι τυπικούς. Μέχρις τότε εννοείται πως δεν τίθεται θέμα προστίμων ή επιβολής άλλων τελών .
2) Εφ’ όσον δεν πρόκειται για νέες αλλά για υφιστάμενες χρήσεις και μάλιστα οι περισσότερες πολλών δεκαετιών, οι επιπτώσεις που έχουν στο περιβάλλον είναι κατά βάσει καταγεγραμμένες και παρακολουθήσιμες αφού όλες οι πρώην Δ/νσεις Εγγείων Βελτιώσεων διενεργούσαν επί δεκαετίες τακτικές δειγματοληψίες (πραγματοποιούνται και σήμερα) για τον έλεγχο της ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων. Επομένως είναι γνωστές στις Περιφερειακές Υπηρεσίες οι περιοχές στις οποίες υπάρχει σίγουρη αρνητική επίδραση από την μέχρι σήμερα χρήση των υδάτων.
Κάτω από αυτό το πρίσμα η ατομική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ή και η ατομική Περιβαλλοντική Έκθεση δεν αντιμετωπίζουν επί της ουσίας το πρόβλημα που υποτίθεται αφορούν Η ίδια η περιβαλλοντική νομοθεσία (ΚΥΑ 15393/2332/5-8-2002, ΦΕΚ 1022,Β’,2002) αναφέρει ότι σε περίπτωση εγκεκριμένου Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων τα εν λόγω έργα απαλλάσσονται της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Άρα το ζητούμενο είναι η ύπαρξη Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων στην περιοχή το οποίο περιέχει μια σειρά από στοιχεία, παραμέτρους, προτάσεις και κυρίως το υδατικό ισοζύγιο της Λεκάνης Απορροής τα οποία δεν μπορεί να περιέχει μια απλή ΜΠΕ η οποία εκπονείται για λογαριασμό ενός μεμονωμένου χρήστη νερού.
Παρ’ όλα αυτά και στο βαθμό που επιβάλλεται σήμερα από τη Νομοθεσία η περιβαλλοντική αδειοδότηση, προτείνεται το όριο για την προσκόμιση Περιβαλλοντικής Έκθεσης ( που θα αναφέρεται στον υπολογισμό των αρδευτικών ή άλλων υδάτινων αναγκών και την εφαρμογή αρδευτικών συστημάτων ή συστημάτων διαφορετικής αξιοποίησης με εξοικονόμηση ύδατος) και όχι Περιβαλλοντικής Μελέτης να είναι η κατανάλωση 200.000 μ3 / έτος.
3) Σημαντικό και ουσιαστικό στοιχείο στη διαδικασία αδειοδότησης είναι το απόσπασμα χάρτη με τις συντεταγμένες του σημείου της γεώτρησης σε προβολικό σύστημα ΕΓΣΑ ’87. Δεδομένου ότι δεν είναι εύκολο για τον κάθε αγρότη – χρήστη νερού να κατασκευάσει τον παραπάνω χάρτη και προκειμένου να αποφευχθεί η περεταίρω οικονομική επιβάρυνσή του, προτείνεται η δυνατότητα χρήσης χαρτών και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τις ΕΑΣ, ή το Κτηματολόγιο στους οποίους θα τοποθετείται η θέση της γεώτρησης με τη συνδρομή υπαλλήλων των Δήμων αφού το αρμόδιο προσωπικό των Περιφερειακών Ενοτήτων δεν επαρκεί για να καλύψει και αυτή την αναγκαιότητα ενώ σίγουρα θα υπάρξει πρόβλημα και στη κάλυψη των εκτός έδρας μετακινήσεων των υπαλλήλων.
4) Για την πιστοποίηση της «αποκλειστικής χρήσης του χώρου χρήσης νερού» προτείνεται να γίνονται δεκτά εκτός των άλλων και αντίγραφα του ΟΣΔΕ για την ενιαία ενίσχυση από τα οποία προκύπτει το ιδιοκτησιακό καθεστώς και η έκταση των αγροτεμαχίων, το είδος της καλλιέργειας και από τον ενσωματωμένο ορθοφωτοχάρτη το περίγραμμα των τεμαχίων με τις συντεταγμένες των κορυφών τους. Μ’ αυτό τον τρόπο λύνεται το πρόβλημα εκείνων που δεν διαθέτουν συμβολαιογραφικό έγγραφο ή η αναγραφόμενη έκταση στο συμβόλαιο είναι διαφορετική από την πραγματική χωρίς να χρειαστεί να οδηγηθούν στα συμβολαιογραφεία σε μια περίοδο περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων. Εναλλακτικά θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές και ένορκες βεβαιώσεις για περιπτώσεις χρησικτησίας ή δια λόγου κληρονομιάς κλπ.
5) Για το αποδεικτικό δικαιώματος χρήσης νερού εκτός της προσκόμισης παλαιάς άδειας ή βεβαίωση της ΔΕΗ με την ημερομηνία πρώτης ηλεκτροδότησης, να γίνονται αποδεκτά προς εξέταση και οποιαδήποτε σχετικά τεκμήρια δύναται να προσκομίσει ο γεωργός προς απόδειξη των επικλήσεών του (ενδεικτικά και μόνο αναφέρονται ένορκη βεβαίωση, βεβαίωση δημόσιας αρχής ή δήμου κλπ) ώστε να καλύπτονται οι χρήσεις προ του 1989 που δεν διαθέτουν άδεια γιατί δεν απαιτείτο, και για την άντληση του νερού χρησιμοποιείται άλλος τρόπος εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας (πετρελαιομηχανή, τρακτέρ, βενζινομηχανή κλπ ) ή παράλληλης χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας όχι αποκλειστικά για άντληση.
6) Η παράγραφος (4) του αρθρ. (4) «Διαδικασία αδειοδότησης», που αναφέρει ότι σε περίπτωση κοντινών γεωτρήσεων θα πρέπει να επιβάλλεται η από κοινού χρήση της μιας γεώτρησης, θα πρέπει να επανεξετασθεί. Διότι πρώτο, δεν πρόκειται για νέες υδροληψίες αλλά για παγιωμένες καταστάσεις δεκαετιών, δεύτερο η ακτίνα επίδρασης της γεώτρησης είναι αποτέλεσμα των υδραυλικών παραμέτρων του υδροφόρου επομένως η «κοντινή απόσταση» θα πρέπει να προσδιορίζεται κάθε φορά ξεχωριστά, τρίτο ενδεχομένως θα προκύψουν και νομικά προβλήματα στην εφαρμογή της διότι ναι μεν το νερό είναι κοινωνικό αγαθό, αλλά ο χώρος και η γεώτρηση ως έργο, τα μηχανήματα κλπ είναι ατομική ιδιοκτησία.
7) Η διάρκεια ισχύος όλων των αδειών πρέπει να είναι δεκαετής και όχι τριετής όπως προβλέπει η ΚΥΑ για τις περιοχές που δεν υπάρχει εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης. Δεν υπάρχει λόγος να ταλαιπωρείται ο πολίτης με συνεχείς ολιγόχρονες ανανεώσεις εν αναμονή των Διαχειριστικών Σχεδίων αφού ο ίδιος ο Ν.3199/2003 «Προστασία και Διαχείριση των Υδάτων….» στο άρθρ.13 προβλέπει την ανάκληση της ισχύος των αδειών. Έτσι στο βαθμό που τα Διαχειριστικά Σχέδια, όταν εγκριθούν, θεσπίζουν ειδικά μέτρα για ορισμένες περιοχές, τότε να ανακαλούνται και να τροποποιούνται μόνο οι άδειες της συγκεκριμένης περιοχής και όχι ολόκληρης της Ελλάδας.
Παίρνοντας αφορμή από την ΚΥΑ 150559/16-6-2011 θέλουμε να επισημάνουμε μερικά γενικότερα θέματα που αφορούν στη Διαχείριση των Υδάτων:
- Οι Κανονιστικές Αποφάσεις των πρώην Νομαρχιών για να έχουν ισχύ θα πρέπει να επικαιροποιηθούν και να ψηφιστούν από το Περιφερειακό Συμβούλιο.
- Η Περιφέρεια θα πρέπει να επιδιώξει να ανατεθεί η έκδοση αδειών χρήσης νερού αποκλειστικά στις Περιφέρειες και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση να διατηρήσει επιτελικό ρόλο ( Σχέδια Διαχείρισης, Υδατικά ισοζύγια, Πρόγραμμα Μέτρων, συλλογή και επεξεργασία ποιοτικών και ποσοτικών παραμέτρων κλπ).
- Στελέχωση των αρμοδίων Υπηρεσιών της Περιφέρειας με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό ( Γεωλόγους, Γεωπόνους, Υδραυλικούς Μηχανικούς κλπ).
- Στις περιπτώσεις που υπάρχουν κεντρικά αρδευτικά δίκτυα και εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα στην διαχείριση του νερού να ισχύσουν αρχές προτεραιότητας: Νέοι γεωργοί, κατά κύριο επάγγελμα αγρότης, αγρότες, ιδιώτες )
- Η Περιφέρεια θα πρέπει σύντομα να καταρτίσει πρόγραμμα ανακατασκευής και εκσυγχρονισμού των συλλογικών πεπαλαιωμένων αρδευτικών δικτύων στην Περιφέρεια ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι απώλειες λόγω εξάτμισης και διαρροών.
- Η Περιφέρεια θα πρέπει να επιδιώξει την εξαγγελία από το ΥΠΑΑΤ προγράμματος επιδότησης των αγροτών για αντικατάσταση των παλαιών μεθόδων άρδευσης με νέες εξελιγμένες και λιγότερο υδροβόρες (στάγδην).
- Ακόμη θα πρέπει να επιδιώξουμε, διαμέσου συμμετοχής σε Ευρωπαϊκά προγράμματα και συνεργασίας με Ερευνητικούς φορείς, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για την επίτευξη ορθολογικότερης άρδευσης και κατά συνέπεια μείωση της κατανάλωσης νερού. Π.χ. Ηλεκτρονική καταγραφή της εδαφικής υγρασίας, αξιολόγηση της ανάγκης άρδευσης ή όχι του αγροτεμαχίου και τηλεμετρική ειδοποίηση του παραγωγού για τις ενέργειες που πρέπει να αναλάβει.
- Εκτός των παραπάνω που αποσκοπούν στη μείωση της κατανάλωσης νερού κυρίως στον αγροτικό τομέα θα πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες και προς τη κατεύθυνση της αύξησης των διαθέσιμων υδατικών πόρων όπως είναι η προώθηση αιτημάτων προς το ΥΠΑΑΤ για χρηματοδότηση προγράμματος μικρών φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών καθώς και έργα μεταφοράς νερού προς ελλειμματικές περιοχές.
α) Να αποτρέπει την περαιτέρω επιδείνωση, να προστατεύει και να βελτιώνει την κατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων
β) Να προωθεί τη βιώσιμη χρήση του νερού δια της μακροπρόθεσμης προστασίας των διαθέσιμων υδάτινων πόρων
γ) Να συμβάλλει στο μετριασμό των επιπτώσεων από πλημμύρες και ξηρασίες
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων εκτός των άλλων
- Ορίζει ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν, αλλά αποτελεί κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται τόσο για την ικανοποίηση των αναγκών του ανθρώπου όσο και των αναγκών των οικοσυστημάτων.
- Θεσπίζει κοινή πολιτική για τη διαχείριση των υδάτων σε όλη την Ε.Ε.
- Καθιερώνει την Ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτων, ως φυσικό πόρο, με βάση τη Λεκάνη Απορροής Ποταμού
- Ορίζει τη σύνταξη συγκεκριμένου Προγράμματος Μέτρων ώστε να επιτευχθεί η Καλή Οικολογική κατάσταση των υδάτων σε κάθε λεκάνη απορροής
- Θεσμοθετεί τη συμμετοχή του κοινού στη διαχείριση του νερού
- Θεσπίζει τη δημιουργία Δικτύου Παρακολούθησης ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων Και κυρίως
- Θεσπίζει την κατάρτιση Σχεδίου Διαχείρισης για κάθε Λεκάνης Απορροής Ποταμού.
Αναπόσπαστο και καθοριστικό στοιχείο κάθε Σχεδίου Διαχείρισης υδάτων είναι και η γνώση, όσο γίνεται ακριβέστερη, της καταναλισκόμενης ποσότητας νερού στις διάφορες χρήσεις.
Η ΚΥΑ 150559/16-6-2011 «Διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού» εντάσσεται ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο, δηλ. της καταγραφής, επιτέλους και στην Ελλάδα, των πραγματικών ποσοτήτων νερού που καταναλώνονται σε κάθε Λεκάνη Απορροής.
Η χρησιμότητα της εφαρμογής της εν λόγω ΚΥΑ και η σημασία της ιδιαίτερα για τους αγρότες γίνεται φανερή αν αναλογιστούμε ότι το καθεστώς χορήγησης των ενισχύσεων στους παραγωγούς είναι άμεσα συνδεδεμένο με την κατοχή νόμιμης άδειας χρήσης νερού.
Κάτω από αυτό το πρίσμα η ΚΥΑ 150559/16-6-2011 έρχεται να καλύψει ένα κενό δεκαετιών και δεν μπορεί να μη θεωρηθεί θετικό γεγονός αρκεί να μη δημιουργήσει, κατά την εφαρμογή της, πρόσθετα προβλήματα στη διοίκηση και κυρίως τους πολίτες.
Για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος και να έχουμε την απρόσκοπτη προσέλευση όλων των καταναλωτών νερού και κυρίως των αγροτών, θα πρέπει οι διαδικασίες αδειοδότησης των υφισταμένων δικαιωμάτων να είναι όσο το δυνατό πιο απλές και να μην επιβαρύνουν δυσβάστακτα τους χρήστες ιδιαίτερα στη σημερινή οικονομική συγκυρία.
Αν και κατά την κατάρτιση της ΚΥΑ έχουν γίνει προσπάθειες για την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης σε σχέση με τα ισχύοντα στη ΚΥΑ 43504/20-12-2005, πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια ακόμη προς αυτή τη κατεύθυνση και υπάρχει ανάγκη διόρθωσης πολλών εσφαλμένων διατάξεων και παραλείψεων ώστε η απόφαση να καταστεί περισσότερο λειτουργική και αποτελεσματική.
Προς αυτή τη κατεύθυνση προτείνουμε :
1) Τροποποίηση της ΚΥΑ ώστε να δοθεί παράταση της ημερομηνίας υποβολής αίτησης για έκδοση άδειας χρήσης νερού μέχρι 31-12-2012, δεδομένου του τεράστιου αναμενόμενου αριθμού αιτήσεων, (περίπου 6.000 – 7000 για κάθε Περιφερειακή Ενότητα). Είναι κατανοητό σε όλους ότι με τη σημερινή στελέχωση των Τμημάτων Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφέρειας είναι αδύνατη η διεκπεραίωση αυτού του μεγάλου, επιπρόσθετου, όγκου δουλειάς που προκύπτει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα με όρους ουσίας και πνεύματος της Οδηγίας για τα νερά και όχι τυπικούς. Μέχρις τότε εννοείται πως δεν τίθεται θέμα προστίμων ή επιβολής άλλων τελών .
2) Εφ’ όσον δεν πρόκειται για νέες αλλά για υφιστάμενες χρήσεις και μάλιστα οι περισσότερες πολλών δεκαετιών, οι επιπτώσεις που έχουν στο περιβάλλον είναι κατά βάσει καταγεγραμμένες και παρακολουθήσιμες αφού όλες οι πρώην Δ/νσεις Εγγείων Βελτιώσεων διενεργούσαν επί δεκαετίες τακτικές δειγματοληψίες (πραγματοποιούνται και σήμερα) για τον έλεγχο της ποιοτικής και ποσοτικής κατάστασης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων. Επομένως είναι γνωστές στις Περιφερειακές Υπηρεσίες οι περιοχές στις οποίες υπάρχει σίγουρη αρνητική επίδραση από την μέχρι σήμερα χρήση των υδάτων.
Κάτω από αυτό το πρίσμα η ατομική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ή και η ατομική Περιβαλλοντική Έκθεση δεν αντιμετωπίζουν επί της ουσίας το πρόβλημα που υποτίθεται αφορούν Η ίδια η περιβαλλοντική νομοθεσία (ΚΥΑ 15393/2332/5-8-2002, ΦΕΚ 1022,Β’,2002) αναφέρει ότι σε περίπτωση εγκεκριμένου Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων τα εν λόγω έργα απαλλάσσονται της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Άρα το ζητούμενο είναι η ύπαρξη Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων στην περιοχή το οποίο περιέχει μια σειρά από στοιχεία, παραμέτρους, προτάσεις και κυρίως το υδατικό ισοζύγιο της Λεκάνης Απορροής τα οποία δεν μπορεί να περιέχει μια απλή ΜΠΕ η οποία εκπονείται για λογαριασμό ενός μεμονωμένου χρήστη νερού.
Παρ’ όλα αυτά και στο βαθμό που επιβάλλεται σήμερα από τη Νομοθεσία η περιβαλλοντική αδειοδότηση, προτείνεται το όριο για την προσκόμιση Περιβαλλοντικής Έκθεσης ( που θα αναφέρεται στον υπολογισμό των αρδευτικών ή άλλων υδάτινων αναγκών και την εφαρμογή αρδευτικών συστημάτων ή συστημάτων διαφορετικής αξιοποίησης με εξοικονόμηση ύδατος) και όχι Περιβαλλοντικής Μελέτης να είναι η κατανάλωση 200.000 μ3 / έτος.
3) Σημαντικό και ουσιαστικό στοιχείο στη διαδικασία αδειοδότησης είναι το απόσπασμα χάρτη με τις συντεταγμένες του σημείου της γεώτρησης σε προβολικό σύστημα ΕΓΣΑ ’87. Δεδομένου ότι δεν είναι εύκολο για τον κάθε αγρότη – χρήστη νερού να κατασκευάσει τον παραπάνω χάρτη και προκειμένου να αποφευχθεί η περεταίρω οικονομική επιβάρυνσή του, προτείνεται η δυνατότητα χρήσης χαρτών και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τις ΕΑΣ, ή το Κτηματολόγιο στους οποίους θα τοποθετείται η θέση της γεώτρησης με τη συνδρομή υπαλλήλων των Δήμων αφού το αρμόδιο προσωπικό των Περιφερειακών Ενοτήτων δεν επαρκεί για να καλύψει και αυτή την αναγκαιότητα ενώ σίγουρα θα υπάρξει πρόβλημα και στη κάλυψη των εκτός έδρας μετακινήσεων των υπαλλήλων.
4) Για την πιστοποίηση της «αποκλειστικής χρήσης του χώρου χρήσης νερού» προτείνεται να γίνονται δεκτά εκτός των άλλων και αντίγραφα του ΟΣΔΕ για την ενιαία ενίσχυση από τα οποία προκύπτει το ιδιοκτησιακό καθεστώς και η έκταση των αγροτεμαχίων, το είδος της καλλιέργειας και από τον ενσωματωμένο ορθοφωτοχάρτη το περίγραμμα των τεμαχίων με τις συντεταγμένες των κορυφών τους. Μ’ αυτό τον τρόπο λύνεται το πρόβλημα εκείνων που δεν διαθέτουν συμβολαιογραφικό έγγραφο ή η αναγραφόμενη έκταση στο συμβόλαιο είναι διαφορετική από την πραγματική χωρίς να χρειαστεί να οδηγηθούν στα συμβολαιογραφεία σε μια περίοδο περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων. Εναλλακτικά θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές και ένορκες βεβαιώσεις για περιπτώσεις χρησικτησίας ή δια λόγου κληρονομιάς κλπ.
5) Για το αποδεικτικό δικαιώματος χρήσης νερού εκτός της προσκόμισης παλαιάς άδειας ή βεβαίωση της ΔΕΗ με την ημερομηνία πρώτης ηλεκτροδότησης, να γίνονται αποδεκτά προς εξέταση και οποιαδήποτε σχετικά τεκμήρια δύναται να προσκομίσει ο γεωργός προς απόδειξη των επικλήσεών του (ενδεικτικά και μόνο αναφέρονται ένορκη βεβαίωση, βεβαίωση δημόσιας αρχής ή δήμου κλπ) ώστε να καλύπτονται οι χρήσεις προ του 1989 που δεν διαθέτουν άδεια γιατί δεν απαιτείτο, και για την άντληση του νερού χρησιμοποιείται άλλος τρόπος εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας (πετρελαιομηχανή, τρακτέρ, βενζινομηχανή κλπ ) ή παράλληλης χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας όχι αποκλειστικά για άντληση.
6) Η παράγραφος (4) του αρθρ. (4) «Διαδικασία αδειοδότησης», που αναφέρει ότι σε περίπτωση κοντινών γεωτρήσεων θα πρέπει να επιβάλλεται η από κοινού χρήση της μιας γεώτρησης, θα πρέπει να επανεξετασθεί. Διότι πρώτο, δεν πρόκειται για νέες υδροληψίες αλλά για παγιωμένες καταστάσεις δεκαετιών, δεύτερο η ακτίνα επίδρασης της γεώτρησης είναι αποτέλεσμα των υδραυλικών παραμέτρων του υδροφόρου επομένως η «κοντινή απόσταση» θα πρέπει να προσδιορίζεται κάθε φορά ξεχωριστά, τρίτο ενδεχομένως θα προκύψουν και νομικά προβλήματα στην εφαρμογή της διότι ναι μεν το νερό είναι κοινωνικό αγαθό, αλλά ο χώρος και η γεώτρηση ως έργο, τα μηχανήματα κλπ είναι ατομική ιδιοκτησία.
7) Η διάρκεια ισχύος όλων των αδειών πρέπει να είναι δεκαετής και όχι τριετής όπως προβλέπει η ΚΥΑ για τις περιοχές που δεν υπάρχει εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης. Δεν υπάρχει λόγος να ταλαιπωρείται ο πολίτης με συνεχείς ολιγόχρονες ανανεώσεις εν αναμονή των Διαχειριστικών Σχεδίων αφού ο ίδιος ο Ν.3199/2003 «Προστασία και Διαχείριση των Υδάτων….» στο άρθρ.13 προβλέπει την ανάκληση της ισχύος των αδειών. Έτσι στο βαθμό που τα Διαχειριστικά Σχέδια, όταν εγκριθούν, θεσπίζουν ειδικά μέτρα για ορισμένες περιοχές, τότε να ανακαλούνται και να τροποποιούνται μόνο οι άδειες της συγκεκριμένης περιοχής και όχι ολόκληρης της Ελλάδας.
Παίρνοντας αφορμή από την ΚΥΑ 150559/16-6-2011 θέλουμε να επισημάνουμε μερικά γενικότερα θέματα που αφορούν στη Διαχείριση των Υδάτων:
- Οι Κανονιστικές Αποφάσεις των πρώην Νομαρχιών για να έχουν ισχύ θα πρέπει να επικαιροποιηθούν και να ψηφιστούν από το Περιφερειακό Συμβούλιο.
- Η Περιφέρεια θα πρέπει να επιδιώξει να ανατεθεί η έκδοση αδειών χρήσης νερού αποκλειστικά στις Περιφέρειες και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση να διατηρήσει επιτελικό ρόλο ( Σχέδια Διαχείρισης, Υδατικά ισοζύγια, Πρόγραμμα Μέτρων, συλλογή και επεξεργασία ποιοτικών και ποσοτικών παραμέτρων κλπ).
- Στελέχωση των αρμοδίων Υπηρεσιών της Περιφέρειας με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό ( Γεωλόγους, Γεωπόνους, Υδραυλικούς Μηχανικούς κλπ).
- Στις περιπτώσεις που υπάρχουν κεντρικά αρδευτικά δίκτυα και εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα στην διαχείριση του νερού να ισχύσουν αρχές προτεραιότητας: Νέοι γεωργοί, κατά κύριο επάγγελμα αγρότης, αγρότες, ιδιώτες )
- Η Περιφέρεια θα πρέπει σύντομα να καταρτίσει πρόγραμμα ανακατασκευής και εκσυγχρονισμού των συλλογικών πεπαλαιωμένων αρδευτικών δικτύων στην Περιφέρεια ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι απώλειες λόγω εξάτμισης και διαρροών.
- Η Περιφέρεια θα πρέπει να επιδιώξει την εξαγγελία από το ΥΠΑΑΤ προγράμματος επιδότησης των αγροτών για αντικατάσταση των παλαιών μεθόδων άρδευσης με νέες εξελιγμένες και λιγότερο υδροβόρες (στάγδην).
- Ακόμη θα πρέπει να επιδιώξουμε, διαμέσου συμμετοχής σε Ευρωπαϊκά προγράμματα και συνεργασίας με Ερευνητικούς φορείς, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για την επίτευξη ορθολογικότερης άρδευσης και κατά συνέπεια μείωση της κατανάλωσης νερού. Π.χ. Ηλεκτρονική καταγραφή της εδαφικής υγρασίας, αξιολόγηση της ανάγκης άρδευσης ή όχι του αγροτεμαχίου και τηλεμετρική ειδοποίηση του παραγωγού για τις ενέργειες που πρέπει να αναλάβει.
- Εκτός των παραπάνω που αποσκοπούν στη μείωση της κατανάλωσης νερού κυρίως στον αγροτικό τομέα θα πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες και προς τη κατεύθυνση της αύξησης των διαθέσιμων υδατικών πόρων όπως είναι η προώθηση αιτημάτων προς το ΥΠΑΑΤ για χρηματοδότηση προγράμματος μικρών φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών καθώς και έργα μεταφοράς νερού προς ελλειμματικές περιοχές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου