Επιτρέψτε μου εισαγωγικά να εκφράσω την συμπαράστασή μας, την αλληλεγγύη μας στον Ιαπωνικό λαό, που σκληρά δοκιμάζετε τούτες τις στιγμές, αφού επλήγη από μια πρωτοφανή φυσική καταστροφή, που αφήνει πίσω της ανυπολόγιστες ζημιές με πολλά ανθρωπινά θύματα.
Την ίδια ώρα, όμως να εκφράσουμε και την ανησυχία μας για τις καταστροφές που υπέστησαν πυρηνικές εγκαταστάσεις, των οποίων το μέγεθος δεν έχει αποκαλυφθεί πλήρως.
Εικοσιπέντε χρόνια μετά το καταστροφικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ επανέρχεται εντονότατα στο προσκήνιο το ζήτημα της ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία πληθαίνουν και στην ευρύτερη περιοχή μας.
Και με αυτόν το τραγικό τρόπο, επαληθεύεται η εκτίμησή μας πως η πιο αποτελεσματική ασφάλεια από τα πυρηνικά είναι η κατάργησή τους.
Ας ευχηθούμε τουλάχιστον να μη θρηνήσουμε άλλα θύματα.
Στα του συνεδρίου τώρα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, το συνέδριό μας φτάνει στο τέλος του και θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω όλους και όλες όσους δούλεψαν για την επιτυχία του.
Η Ευρωπαϊκή αριστερά, αυτές τις τρεις μέρες είχε τη δυνατότητα να ανταλλάξει πληροφορίες και ιδέες και κυρίως να συνειδητοποιήσει ότι κοινή είναι η κρίση, κοινός ο αγώνας, κοινή και η λύση για την οποία αξίζει να αγωνιστούμε.
Κυρίως όμως αυτό το τριήμερο ήταν μια σημαντική ευκαιρία, όχι μόνο για όσους παρακολούθησαν από κοντά τις εργασίες ή από το διαδίκτυο -μιας και μεταδίδονταν απευθείας σε τέσσερις γλώσσες και το παρακολούθησαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης και όχι μόνο- αλλά ήταν σημαντική ευκαιρία και για να πείσουμε την ευρύτερη κοινή γνώμη ότι η Ευρωπαϊκή αριστερά είναι παρούσα στις εξελίξεις.
Έχει πρόταση για τη κρίση του χρέους και παλεύει ενωμένη για την έξοδο από τη κρίση, για μια άλλη προοπτική για Ευρωπαϊκούς λαούς από αυτή της μόνιμης λιτότητας και της κοινωνικών ανισοτήτων που προδιαγράφουν σήμερα οι κυρίαρχες δυνάμεις της δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας.
Κυρίως όμως είναι μια ευκαιρία να αποδείξουμε ότι όλα όσα μας λένε περί μονόδρομων είναι ένα μεγάλο ψέμα.
Η επιλογή της λιτότητας και των μνημονίων, δεν είναι μονόδρομος. Είναι πολιτική επιλογή.
Ας δούμε το παράδειγμα της Ελλάδας που πολύ εύστοχα επισημάνθηκε ότι αποτελεί και το πειραματόζωο για τις μελλοντικές εξελίξεις που θα αφορούν, πρώτα τις υπόλοιπες χώρες της περιφέρειας και αργότερα ολόκληρη την Ευρώπη.
Όπως πολύ εύγλωττα απέδειξε, ο σύντροφος Τσακαλώτος, σε μια απολαυστική τοποθέτηση χθές το πρωί. Η άρχουσα τάξη και η κυβέρνηση στην Ελλάδα επιχείρησαν να διαχειριστούν τη συζήτηση για τα αίτια της κρίσης χρέους, προκειμένου να ενοχοποιήσουν την ελληνική κοινωνία.
Επιχείρησαν να φορτώσουν το πρόβλημα στους μεγάλους μισθούς του δημοσίου και στο σπάταλο κοινωνικό κράτος.
Για να στηρίξουν την άποψη αυτή προέβάλλαν μέσα από τα κυρίαρχα ΜΜΕ χτυπητά, όσο και μεμονωμένα παραδείγματα σπατάλης και διαφθοράς στο δημόσιο τομέα.
Με το επιχείρημα ότι η αδιαφάνεια και η διαφθορά που τα δύο κόμματα εξουσίας εδραίωσαν στην χώρα μας επί δεκαετίες, ήταν διάχυτη, επιχείρησαν να εδραιώσουν την αντίληψη ότι όλοι φταίμε για τη κρίση γιατί ?μαζί τα φάγαμε?.
Κατά έναν περίεργο τρόπο, όμως, έμειναν εκτός συζήτησης τα κραυγαλέα κρούσματα των τελευταίων χρόνων κυβερνητικής διαφθοράς και διαπλοκής πολιτικής- οικονομικής εξουσίας και ΜΜΕ, τα τεράστια κέρδη που αποκόμισαν τα ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα από συμβάσεις με το δημόσιο, και η σκανδαλώδης φορολογική ασυλία του κεφαλαίου και του συσσωρευμένου πλούτου στην χώρα μας.
Αυτή η επιχείρηση διαστρέβλωσης είχε συγκεκριμένο στόχο:
Να δημιουργήσει το έδαφος για να προωθηθούν οι περίφημες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», όπως κομψά αποκαλείται η λεηλασία των χαμηλότερων εισοδημάτων, η διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος, η κατάργηση κάθε νομοθετικής προστασίας στην εργασία και η κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους.
Τα μέτρα αυτά βέβαια, δεν είναι καινούρια. Υπάρχουν στον σχεδιασμό των κυρίαρχων κύκλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης εδώ και πολλά χρόνια. Αποτυπώθηκαν με μεγάλη ευκρίνεια στην ατζέντα της Λισσαβόνας.
Αλλά πριν από την κρίση, δεν υπήρχε η δυνατότητα να προωθηθούν, χωρίς να προκαλέσουν δυναμικές και μαζικές κοινωνικές αντιστάσεις.
Η κρίση του χρέους ήταν μια καινούρια ευκαιρία για το ξήλωμα του κοινωνικού συμβολαίου.
Και η Ελλάδα, ευρισκόμενη σε αδυναμία δανεισμού, έγινε το πειραματόζωο ενός εγχειρήματος που σήμερα, με το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» εξάγεται σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Σήμερα, με το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» (που όπως προείπα είναι το Ευρωπαικό Μνημόνιο), ολόκληρη η Ευρώπη μπαίνει στην θέση της Ελλάδας. Δηλαδή σε έναν φαύλο κύκλο χρέους – ύφεσης – ανεργίας, μέσα από τον οποίο κανένα απολύτως δημοσιονομικό πρόβλημα δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί.
Αυτό το Ευρωπαικό Μνημόνιο, θα μειώνει μισθούς και συντάξεις ανεξαρτήτως της ύπαρξης δημοσιονομικών προβλημάτων. Με το πρόσχημα της ανταγωνιστικότητας.
Και θα απαιτεί διαρκείς θυσίες από τους λαούς στο όνομα της δημοσιονομικής σταθερότητας και της εξυπηρέτησης του χρέους.
Και έρχονται σήμερα και πανηγυρίζουν και από πάνω για τη χθεσινοβραδινή τραγωδία των Βρυξελών.
Η επιμήκυνση ήταν αυτονόητη. Δεν γίνονταν να μη συμβεί. Θα ήταν αδύνατον να αποπληρωθούν τα 110 δις μέσα στην διετία 2014, 2015. Το ξέρανε όσοι μας δανείζουν. Για να πάρουν πίσω τα λεφτά τους έπρεπε να γίνει επιμήκυνση.
Άρα δεν είναι κάτι που η κυβέρνηση κατέκτησε.
Έρχεται πακέτο. Μαζί με νέα μέτρα, νέα μνημόνια, ιδιωτικοποιήσεις ασύλληπτου εύρους, και με την υπογραφή της χώρας στο Σύμφωνο ανταγωνιστικότητας.
Αυτό ήταν το πακέτο για το οποίο μιλούσε ο κ. Παπανδρέου;
Πραγματικά μερικές φορές η Ελληνική κυβέρνηση έχει τέτοιο ζήλο, που η κ. Μέρκελ προσπαθεί να τη συγκρατήσει.
Εδώ λοιπόν έρχεται η αριστερά της Ευρώπης μπροστά στο ιστορικό της καθήκον.
Να αποτρέψει αυτές τις αλλαγές, και να δημιουργήσει μια συμμαχία με τις ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις για αλλαγή πορείας.
Για έξοδο από μια κρίση, η οποία όσο βαθαίνει τόσο πιο επιθετικές κάνει τις διαθέσεις της άρχουσας τάξης και του κεφαλαίου.
Αλλά και για να ανοίξει έναν νέο δρόμο ανάπτυξης, στο επίκεντρο της οποίας δεν θα είναι το κέρδος των αγορών, αλλά οι κοινωνικές ανάγκες, η αλληλεγγύη, η περιβαλλοντική προστασία και η διεύρυνση των δημόσιων αγαθών.
Με αυτή την έννοια, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι ο αγώνας αυτός δίνεται τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Λύσεις καθαρά εθνικές στο σημερινό πρόβλημα δεν υπάρχουν. Άλλα ούτε και λύσεις που θα πέσουν από τον ουρανό, θα έρθουν απέξω, χωρίς τη πάλη για αλλαγή των κοινωνικών και πολιτικών συσχετισμών σε κάθε χώρα ξεχωριστά.
Οι ταξικές συγκρούσεις εκδηλώνονται κύρια σε εθνικό επίπεδο, είναι σφοδρές και οφείλουμε να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις.
Από την άλλη όμως, δεν μπορεί να αγνοούμε ότι το κεφάλαιο και οι αγορές έχουν διεθνοποιηθεί.
Δεν μπορούμε να αγνοούμε ότι η κρίση είναι παγκοσμιοποιημένη άρα και οι απαντήσεις πρέπει να έχουν και διεθνή συντονισμό και στόχο δράσης και διεκδίκησης παγκόσμιο.
Αλλά από κάπου πρέπει να ξεκινάς. Να ξεκινήσουμε λοιπόν από το τοπικό και εθνικό επίπεδο και να συντονίσουμε, να συνδέσουμε τις αντιστάσεις σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο.
Με συντονισμένες δράσεις, διαδηλώσεις και απεργίες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Και εδώ είναι ο σημαντικός ρόλος της ευρωπαικής αριστεράς. ¨Όχι μόνο να συζητά αλλά και να δρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Να συντονίζει τη δράση των κινημάτων.
Να οργανώνει διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να οργανώνει ακόμα και κοινές διαδηλώσεις, να προτείνει κοινές πανευρωπαϊκές απεργίες, να αγωνίζεται για μια γενικευμένη ευρωπαϊκή εξέγερση των εργαζομένων και των λαών της Ευρώπης ενάντια στην πολιτική του κοινωνικού ολοκληρωτισμού που σήμερα προωθείται από την οικονομική και πολιτική ευρωπαϊκή ελίτ.
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος. Δεν μπορεί να χωρέσει το μυαλό μου ότι στις 25 Μάρτη, στις Βρυξέλες οι ηγέτες των ευρωπαϊκών καρτών θα αποφασίζουν ένα τόσο μεγάλο πισωγύρισμα για τους λαούς της Ευρώπης και θα το κάνουν χωρίς καμία ενόχληση από τα κινήματα, τα συνδικάτα.
Μου είναι αδιανόητο να μην μπορεί να οργανωθεί τη μέρα εκείνη μια μεγάλη πανευρωπαική κινητοποίηση και απεργία που να παραλύσει όλες τις ευρωπαικές πρωτεύουσες.
Γιατί καλές οι εναλλακτικές προτάσεις και οι αριστερές απαντήσεις αλλά αν δε γίνονται προτάγματα διεκδίκησης του λαϊκού κινήματος. Αν δεν έχουν ως στόχο αλλά και ως προϋπόθεση την ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα, οι συσχετισμοί δεν αλλάζουν και οι προτάσεις αυτές θα μείνουν στα συνέδριά μας.
Πριν κάνω λοιπόν την απόπειρα να κωδικοποιήσω ένα σχέδιο βασικών στόχων της ευρωπαϊκής αριστεράς απέναντι στη κρίση, επιτρέψτε ορισμένες κρίσιμες επισημάνσεις.
Καμία πρόταση δεν προχωρά χωρίς πολιτικό υποκείμενο διεκδίκησης. Χωρίς λαϊκό κίνημα και χωρίς ισχυρό κόμμα και πολιτικές συμμαχίες και πλειοψηφίες.
Αλλιώς ακόμα και η φαινομενικά πιο αριστερή πρόταση μπορεί να γίνει εργαλείο στα χέρια του αντιπάλου. Αυτό όμως δε σημαίνει να φτάσεις και στο άλλο άκρο. Να αγνοήσεις την αξία ανάδειξης αριστερών εναλλακτικών προτάσεων στη κρίση, όπως για παράδειγμα κάνει το ΚΚ στην Ελλάδα.
Καταθέτοντας όμως εναλλακτικές λύσεις και προσπαθώντας αυτές να γίνουν υπόθεση διεκδίκησης ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων, δημιουργείς τις αναγκαίες κοινωνικές συμμαχίες προκειμένου να αλλάξουν οι συσχετισμοί.
Συνεπώς το δίλημμα προτάσεις ή κοινωνικές αντιστάσεις είναι ψευδές. Το ένα δυναμώνει το άλλο, και μας οδηγεί διαρκώς σε καλύτερες θέσεις.
Οι εναλλακτικές προτάσεις-διεκδικήσεις της αριστερά αποτελούν σκαλοπάτι για την αναζήτηση συνολικής προοδευτικής διεξόδου, σκαλοπάτι για την συνολική αλλαγή – ανατροπή του μοντέλου παραγωγής και οικονομίας που γεννά την κρίση.
Είναι προτάσεις που ανοίγουν το δρόμο για την υπέρβαση της οικονομίας των αγορών στην κατεύθυνση μιας οικονομίας των ανθρώπινων και των κοινωνικών αναγκών.
Υπο αυτή την έννοια οι δικές μας προτάσεις και το δικό μας σχέδιο δεν μπορεί να έχει σχέση με τα σχέδια που επεξεργάζονται σήμερα οι κυρίαρχοι κύκλοι σε ευρωπαικό επίπεδο, ακόμα και αν πολλές φορές η ορολογία παραπλανεί όπως για παράδειγμα η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους.
Η αναδιάρθρωση είναι μια διαδικασία που θα γίνει έτσι κι αλλιώς γιατί το ελληνικό χρέος δε βγαίνει.
Το ζήτημα όμως είναι με ποιους όρους και ποιους στόχους. Με στόχο τη διάσωση των τραπεζών ή της κοινωνίας;
Και εδώ βρίσκεται η διαφορά του δικού μας σχεδίου με όλα όσα επεξεργάζονται οι κυρίαρχοι κύκλοι που αποσκοπούν σε μια ρύθμιση του χρέους με στόχο όχι να υπάρξει μια ανάσα για το λαό, αλλά με στόχο να διευκολυνθεί η συνέχιση της ίδιας πολιτικής της σκληρής λιτότητας, με στόχο να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους οι τράπεζες, όχι όμως οι έλληνες και οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι.
Με δυό λόγια η διαφορά ανάμεσα στις δικές τους και στις δικές μας προτάσεις είναι ότι αυτοί έχουν ένα στόχο: να σώσουν το σύστημα. Εμείς έχουμε τον αντίθετο: Να υπερβούμε το σύστημα, να υπερβούμε την οικονομία των αγορών προς χάριν της οικονομίας των αν αναγκών.
Με βάση τα δεδομένα αυτά, οφείλουμε να περιγράψουμε τους στόχους ενός αριστερού σχεδίου για έξοδο από την σημερινή κρίση.
Και να κάνουμε τους στόχους αυτούς υπόθεση των εργαζομένων και των λαών της Ευρώπης.
Έχουμε προτάσεις προς την κοινωνία. Στόχους πάλης για την αριστερά και τους εργαζόμενους.
Πρώτος Στόχος: Η οργάνωση μιας καθολικής αντίστασης απέναντι στην σημερινή επίθεση που εξαπολύεται στα κοινωνικά δικαιώματα, την εργασία και το κοινωνικό κράτος.
Αιχμή των κοινωνικών αγώνων πρέπει να είναι η κοινωνική αλληλεγγύη, η υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων και της πλήρους απασχόλησης, η διεύρυνση των κοινωνικών αγαθών.
Δεύτερος στόχος: Η δίκαιη αναδιανομή του πλούτου. Η φορολόγηση του κεφαλαίου και του συσσωρευμένου πλούτου, καθώς και των χρηματιστηριακών συναλλαγών.
Τρίτος στόχος: Η αποτροπή της ιδιωτικοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης, με στόχο την διαφάνεια και την κοινωνική αποτελεσματικότητα.
Τέταρτος στόχος. Η πλήρης καταγραφή, ο έλεγχος και η ταυτοποίηση του χρέους. ¨Έτσι ώστε να διασαφηνιστούν οι ακριβείς διαστάσεις του χρέους, οι όροι δανεισμού οι ανάγκες που επέβαλλαν την σύναψη του κάθε ξεχωριστού δανείου και η αποτελεσματικότητά του. Από μια τέτοια έρευνα θα ξεκαθαριστεί ποιο τμήμα του χρέους είναι αναγνωρίσιμο, και ποιο επιβλήθηκε καταχρηστικά μέσα από αδιαφανείς διαδικασίες. Και σε αυτό το πλαίσιο καταθέσαμε πρόταση για συγκρότηση σχετικής επιτροπής της βουλής. Στηρίζουμε και ανάλογες πρωτοβουλίες. Και θέλω να πω ότι θα καταθέσουμε άμεσα πρόταση για τροποποίηση του κανονισμού της βουλής ώστε να μπορούν μετέχουν και εμπειρογνώμονες και ανεξάρτητες επιτροπές ελέγχου, όπως έγινε στη Βραζιλία.
Πέμπτος στόχος. Η αναδιαπραγμάτευση του χρέους, με στόχο την διαγραφή μεγάλου μέρους του, την βελτίωση των όρων αποπληρωμής και την μείωση της δαπάνης εξυπηρέτησης σε βιώσιμα επίπεδα.
Μια τέτοια διαπραγμάτευση πρέπει και μπορεί να γίνει ανάμεσα σε όλες τις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα και τους δανειστές. Και μια τέτοια επιθετική πολιτική, με συντονισμό και αλληλεγγύη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες, μπορεί να δώσει αποτελέσματα.
Η πρόταση του καθηγητή Βαρουφάκη για επιλεκτικό κούρεμα του χρέους μετά από παράλληλη μεταβίβαση του κατά Μάαστριχτ νόμιμου χρέους στην ΕΚΤ είναι μια πρόταση θετική, ρεαλιστική και άμεσα υλοποιήσιμη. Διασφαλίζει δε, και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Έκτος στόχος. Η εξασφάλιση χαμηλότοκου δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα, και η έκδοση ευρωομολόγου – όχι σαν το τοξικό που δανείζει σήμερα την Ιρλανδία- για τις ανάγκες της παραγωγικής ανασυγκρότησης.
Σήμερα η ΕΚΤ δανείζει τις ιδιωτικές τράπεζες με επιτόκιο 1%, ενώ τα κράτη με πενταπλάσιο επιτόκιο. Αυτό είναι μια απόφαση καθαρά πολιτική. Και με πολιτικούς όρους μπορεί και πρέπει να ανατραπεί.
Έβδομος στόχος. Ένα τραπεζικό σύστημα στην υπηρεσία της κοινωνίας.
Στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια έχουν δοθεί στις τράπεζες σε ρευστό και εγγυήσεις σχεδόν όσα δανειζόμαστε από τη τρόικα. Αν αυτή η δημόσια ενίσχυση δίνονταν σε αντάλλαγμα κοινών και όχι προνομιούχων μετοχών, σήμερα το ελληνικό δημόσιο θα έλεγχε όλες τις μεγάλες τράπεζες.
Το αίτημα, λοιπόν για κοινωνικοποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος με πρώτο βήμα ένα δημόσιο πυλώνα δεν είναι ούτε ακραίο ούτε εξτρεμιστικό. Είναι δίκαιο και αναγκαίο. Για ένα τραπεζικό σύστημα υπό δημόσιο έλεγχο που θα υπερασπίζεται και θα προωθεί το δημόσιο συμφέρον και όχι το συμφέρον κάποιων αόρατων μετόχων.
Για μια στοχευμένη πιστωτικής πολιτικής που θα διευκολύνει την ανάπτυξη, καθώς και για την προστασία των αποταμιεύσεων από αυθαίρετες και καταχρηστικές πρακτικές.
Όγδοος στόχος. Η ρύθμιση του εσωτερικού ιδιωτικού χρέους και κυρίως των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Ένατος στόχος. Η χειραφέτηση από τον έλεγχο των αγορών.
Η όποια ρύθμιση του χρέους από μόνη της, δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι δεν θα επανέλθουμε σε ένα καθεστώς υπερχρέωσης.
Χρειάζεται λοιπόν ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, στο οποίο καθοριστικό ρόλο θα παίζουν η αναδιανομή και ανακατανομή πόρων υπέρ των επενδύσεων, της πλήρους απασχόλησης και της περιβαλλοντικής προστασίας, καθώς και μια νέα λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της ευρωζώνης, που θα χρηματοδοτεί με ευνοϊκούς όρους την ανάπτυξη αυτή.
Και τέλος
Δέκατος στόχος: Η υπεράσπιση της δημοκρατίας μέσα στην κρίση.
Αντίσταση στον αυταρχισμό και στην καταπάτηση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Γιατί η σημερινή νεοφιλελεύθερη και αυταρχική διαχείριση της κρίσης, και η προσπάθεια ελέγχου των κοινωνικών αντιστάσεων, ανοίγει το πεδίο σε έναν διαρκώς εντεινόμενο αυταρχισμό και συντηρητισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα η υποτιθέμενη σοσιαλιστική κυβέρνηση υιοθετεί όλο και περισσότερο μια ακροδεξιά ατζέντα, στα ζητήματα των μεταναστών, αλλά και στην αντιμετώπιση των κινημάτων διαμαρτυρίας.
Οι παραπάνω στόχοι συνοψίζονται σε τέσσερεις λέξεις.
Αναδιαπραγμάτευση του χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο και Αναδιανομή του πλούτου και του εισοδήματος για να στηρίξουμε την Απασχόληση και την Ασφάλιση.
Πριν από αυτές, που συνοψίζουν την εναλλακτική μας πρόταση, πρέπει να βάλουμε άλλες δύο λέξεις, οι οποίες στην ελληνική γλώσσα αρχίζουν επίσης από άλφα.
Την Αντίσταση και την Αλληλεγγύη.
Αλληλεγγύη και ενότητα ανάμεσα στους εργαζόμενους όλης της Ευρώπης, έτσι ώστε ο φόβος και η αγωνία να μετατραπούν σε αισιοδοξία και αποφασιστικότητα,
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Το συνέδριο μας, αναδεικνύει το ΚΕΑ στην πρωτοπορία των ιδεών για τα σύγχρονα προβλήματα που σχετίζονται με την οικονομική κρίση.
Πολλές ιδέες ακούστηκαν αυτές τις τρεις μέρες. Μεγάλος πλούτος ιδεών. Και με αυτή την έννοια φεύγουμε όλοι πλουσιότεροι.
Αναδείχθηκαν στο συνέδριο μας με σαφήνεια οι πραγματικές αιτίες για την σημερινή κρίση του χρέους.
Υπάρχουν τρία βασικά συμπεράσματα.
Συμπέρασμα πρώτο. Το χρέος δεν είναι λογιστικό μέγεθος αλλά κοινωνική σχέση.
Σειρά από τοποθετήσεις ανέδειξαν τη μηχανή δημιουργίας του χρέους τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Και αυτή είναι η άνιση διανομή του εισοδήματος και του πλούτου.
Αυτή είναι η κεντρική αιτία, με τις εθνικές βεβαίως ιδιαιτερότητες. Αυτός είναι ο πρώτος κοινός τόπος.
Τα ελλείμματα δηλαδή των προϋπολογισμών δεν δημιουργούνται από ατυχήματα. Δημιουργούνται σκοπίμως.
Όπως προφητικά έγραψε ο K. Mαρξ, στο βιβλίο του «Οι ταξικοί αγώνες στην Γαλλία»
«…Η ομάδα της αστικής τάξης που κυβερνούσε και νομοθετούσε με τα κοινοβούλια, είχε ΑΜΕΣΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ στη καταχρέωση του κράτους. Το κρατικό έλλειμμα, αυτό ήταν ίσα - ίσα το καθαυτό αντικείμενο της κερδοσκοπίας της και η κύρια πηγή του πλουτισμού της. Κάθε χρόνο κι από ένα νέο έλλειμμα. Ύστερα από κάθε τέσσερα - πέντε χρόνια κι από ένα νέο δάνειο. Και κάθε νέο δάνειο πρόσφερε στη χρηματική αριστοκρατία μία καινούργια ευκαιρία να κατακλέβει το κράτος, που κρατιόταν τεχνικά στο χείλος της χρεωκοπίας - και που ήταν υποχρεωμένο να διαπραγματεύεται με τους τραπεζίτες κάτω από τους ποιο δυσμενείς όρους. Κάθε νέο δάνειο της πρόσφερε μιαν ακόμη ευκαιρία να καταληστεύει με χρηματιστηριακές επιχειρήσεις το κοινό που τοποθετούσε τα κεφάλαια του σε κρατικά ομόλογα και που στα μυστικά τους ήταν μπασμένες η κυβέρνηση και η πλειοψηφία της Βουλής».
Σας θυμίζει κάτι αυτό από την Ελληνική περίπτωση;
Η κρίση λοιπόν είναι συστημική. Οφείλεται δηλαδή όχι σε κάποια λάθη αλλά σε θεμέλιους λίθους του νεοφιλελεύθερου μοντέλου.
Είναι μια αλήθεια γύρω από την οποία υπάρχει μια συνομωσία σιωπής. Και αυτό συμβαίνει γιατί αν αναγνωριστούν οι πραγματικές αιτίες, γίνεται απόλυτα σαφές ότι τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά μνημόνια δεν οδηγούν, ούτε θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αντιμετώπιση του προβλήματος. Αντίθετα το επιτείνουν.
Όσο όμως και αν η ελληνική περίπτωση έχει τις ιδιαιτερότητές της, οφείλουμε να εξετάζουμε την γενική εικόνα. Και η γενική εικόνα είναι ότι η κρίση του χρέους σήμερα, είναι ευρωπαϊκό και παγκόσμιο φαινόμενο. Είναι συστημικό φαινόμενο. Είναι φαινόμενο κυρίως του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Μπορεί η Ελλάδα να είχε προβλήματα στρεβλής ανάπτυξης, αλλά η Ιρλανδία η οποία βρίσκεται σε ανάλογη θέση με την ελληνική, ήταν πάντα το καλό παιδί των αγορών.
Αυτό που πληρώνει, είναι την κρατική στήριξη προς τις τράπεζες, μετά την κρίση του 2008.
Στο ίδιο σημείο πλησιάζουν η Πορτογαλία και η Ισπανία, και ενδεχομένως ακόμα περισσότερες χώρες.
Και έρχομαι στο δεύτερο συμπέρασμα που μπορούμε να πούμε ότι αποκομίσαμε από το συνέδριο μας. Και αυτό είναι ότι έχουμε κοινά προβλήματα αλλά κυρίως κοινό μέλλον και τα κόμματα και οι λαοί μας.
Το γεγονός δηλαδή ότι η καθήλωση των μισθών στη Γερμανία είναι πρόβλημα και για τους έλληνες εργαζόμενους όπως έδειξαν οι σύντροφοι από το DIE LINKE (ομιλία Mikael Schlecht).
Το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στην Ισπανία βρίσκονται μπροστά σε παρόμοια προβλήματα με αυτά που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εργαζόμενοι όπως έδειξε ο σύντροφος Σεντέγια από το ΚΚΙΣΠ.
Πιστεύουμε λοιπόν και στην κοινότητα των προβλημάτων και στην κοινότητα του μέλλοντος για τους εργαζόμενους στην Ευρώπη.
Δεν θέλουμε την Ευρώπη του ανταγωνισμού. Θέλουμε την Ευρώπη της αλληλεγγύης.
Δεν προτείνουμε στον κάθε λαό να ανταγωνίζεται τον άλλο, μέσω συμπίεσης των μισθών ή αλλεπάλληλων υποτιμήσεων του εθνικού τους νομίσματος.
Όπως είπε ο Πέδρο Παέζ «Δεν πιστεύουμε ότι κάποιος λαός μόνος του μπορεί να υπερβεί την κρίση»
Και έρχομαι στο τρίτο συμπέρασμα.
Στο τόξο των απόψεων και των δυνάμεων που έδωσε το παρόν στο συνέδριο μας, υπάρχουν διαφορές. Υπάρχουν όμως και κοινοί τόποι. Υπάρχουν κοινές υποχρεώσεις. Να υπερασπιστούμε τους λαούς μας.
Και εμείς εδώ στην Ελλάδα να υπερασπιστούμε τον Ελληνικό λαό, υπερβαίνοντας τον κατακερματισμό. Να γίνουμε αξιόπιστη δύναμη.
Να εργαστούμε ακούραστα, για μια μεγάλη ενωτική αριστερά και ταυτόχρονα για τη συνάντησή της με δυνάμεις και προσωπικότητες που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ αλλά δεν μπορούν πια να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους σε έναν χώρο που υιοθετεί και εφαρμόζει τις πολιτικές του Μνημονίου και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Μπορούμε να αλλάξουμε την Ευρώπη, μπορούμε να αλλάξουμε το μέλλον.
Αρκεί να πιστέψουμε στην δύναμή μας και να προχωρήσουμε ενωμένοι. Και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Σε αγώνες όπου τα εθνικά και τα διεθνή κινήματα βρίσκονται σε δημιουργική και διαλεκτική συνάρθρωση.
Ας εργαστούμε λοιπόν με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα για να ανατρέψουμε τη σημερινή πραγματικότητα και τις αποφάσεις των κυβερνήσεών μας που μας βυθίζουν στη κρίση.
Ας εργαστούμε για την ανάδειξη της εναλλακτικής πρότασης και της καμπάνιας της ευρωπαϊκής Αριστεράς ενάντια στο Σύμφωνο του Ευρώ. Το ευρωπαικό μνημόνιο.
Ας εργαστούμε, σε κάθε χώρα ξεχωριστά ώστε να αναγκάσουμε τις κυβερνήσεις σε πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα για το Σύμφωνο του Ευρώ.
Για ένα μεγάλο όχι των λαών της Ευρώπης στο νέο Ευρωπαϊκό μνημόνιο της φτώχειας, της ανεργίας και της λιτότητας.
Για ένα μεγάλο ναι στην Ευρώπη των λαών και των αναγκών τους, στην Ευρώπη της κοινωνικής συνοχής και δικαιοσύνης.
Το γραφείο Τύπου
Περιφερειακό Συμβούλιο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ Στερεάς Ελλάδας
Την ίδια ώρα, όμως να εκφράσουμε και την ανησυχία μας για τις καταστροφές που υπέστησαν πυρηνικές εγκαταστάσεις, των οποίων το μέγεθος δεν έχει αποκαλυφθεί πλήρως.
Εικοσιπέντε χρόνια μετά το καταστροφικό ατύχημα στο Τσερνόμπιλ επανέρχεται εντονότατα στο προσκήνιο το ζήτημα της ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία πληθαίνουν και στην ευρύτερη περιοχή μας.
Και με αυτόν το τραγικό τρόπο, επαληθεύεται η εκτίμησή μας πως η πιο αποτελεσματική ασφάλεια από τα πυρηνικά είναι η κατάργησή τους.
Ας ευχηθούμε τουλάχιστον να μη θρηνήσουμε άλλα θύματα.
Στα του συνεδρίου τώρα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, το συνέδριό μας φτάνει στο τέλος του και θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω όλους και όλες όσους δούλεψαν για την επιτυχία του.
Η Ευρωπαϊκή αριστερά, αυτές τις τρεις μέρες είχε τη δυνατότητα να ανταλλάξει πληροφορίες και ιδέες και κυρίως να συνειδητοποιήσει ότι κοινή είναι η κρίση, κοινός ο αγώνας, κοινή και η λύση για την οποία αξίζει να αγωνιστούμε.
Κυρίως όμως αυτό το τριήμερο ήταν μια σημαντική ευκαιρία, όχι μόνο για όσους παρακολούθησαν από κοντά τις εργασίες ή από το διαδίκτυο -μιας και μεταδίδονταν απευθείας σε τέσσερις γλώσσες και το παρακολούθησαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης και όχι μόνο- αλλά ήταν σημαντική ευκαιρία και για να πείσουμε την ευρύτερη κοινή γνώμη ότι η Ευρωπαϊκή αριστερά είναι παρούσα στις εξελίξεις.
Έχει πρόταση για τη κρίση του χρέους και παλεύει ενωμένη για την έξοδο από τη κρίση, για μια άλλη προοπτική για Ευρωπαϊκούς λαούς από αυτή της μόνιμης λιτότητας και της κοινωνικών ανισοτήτων που προδιαγράφουν σήμερα οι κυρίαρχες δυνάμεις της δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας.
Κυρίως όμως είναι μια ευκαιρία να αποδείξουμε ότι όλα όσα μας λένε περί μονόδρομων είναι ένα μεγάλο ψέμα.
Η επιλογή της λιτότητας και των μνημονίων, δεν είναι μονόδρομος. Είναι πολιτική επιλογή.
Ας δούμε το παράδειγμα της Ελλάδας που πολύ εύστοχα επισημάνθηκε ότι αποτελεί και το πειραματόζωο για τις μελλοντικές εξελίξεις που θα αφορούν, πρώτα τις υπόλοιπες χώρες της περιφέρειας και αργότερα ολόκληρη την Ευρώπη.
Όπως πολύ εύγλωττα απέδειξε, ο σύντροφος Τσακαλώτος, σε μια απολαυστική τοποθέτηση χθές το πρωί. Η άρχουσα τάξη και η κυβέρνηση στην Ελλάδα επιχείρησαν να διαχειριστούν τη συζήτηση για τα αίτια της κρίσης χρέους, προκειμένου να ενοχοποιήσουν την ελληνική κοινωνία.
Επιχείρησαν να φορτώσουν το πρόβλημα στους μεγάλους μισθούς του δημοσίου και στο σπάταλο κοινωνικό κράτος.
Για να στηρίξουν την άποψη αυτή προέβάλλαν μέσα από τα κυρίαρχα ΜΜΕ χτυπητά, όσο και μεμονωμένα παραδείγματα σπατάλης και διαφθοράς στο δημόσιο τομέα.
Με το επιχείρημα ότι η αδιαφάνεια και η διαφθορά που τα δύο κόμματα εξουσίας εδραίωσαν στην χώρα μας επί δεκαετίες, ήταν διάχυτη, επιχείρησαν να εδραιώσουν την αντίληψη ότι όλοι φταίμε για τη κρίση γιατί ?μαζί τα φάγαμε?.
Κατά έναν περίεργο τρόπο, όμως, έμειναν εκτός συζήτησης τα κραυγαλέα κρούσματα των τελευταίων χρόνων κυβερνητικής διαφθοράς και διαπλοκής πολιτικής- οικονομικής εξουσίας και ΜΜΕ, τα τεράστια κέρδη που αποκόμισαν τα ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα από συμβάσεις με το δημόσιο, και η σκανδαλώδης φορολογική ασυλία του κεφαλαίου και του συσσωρευμένου πλούτου στην χώρα μας.
Αυτή η επιχείρηση διαστρέβλωσης είχε συγκεκριμένο στόχο:
Να δημιουργήσει το έδαφος για να προωθηθούν οι περίφημες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», όπως κομψά αποκαλείται η λεηλασία των χαμηλότερων εισοδημάτων, η διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος, η κατάργηση κάθε νομοθετικής προστασίας στην εργασία και η κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους.
Τα μέτρα αυτά βέβαια, δεν είναι καινούρια. Υπάρχουν στον σχεδιασμό των κυρίαρχων κύκλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης εδώ και πολλά χρόνια. Αποτυπώθηκαν με μεγάλη ευκρίνεια στην ατζέντα της Λισσαβόνας.
Αλλά πριν από την κρίση, δεν υπήρχε η δυνατότητα να προωθηθούν, χωρίς να προκαλέσουν δυναμικές και μαζικές κοινωνικές αντιστάσεις.
Η κρίση του χρέους ήταν μια καινούρια ευκαιρία για το ξήλωμα του κοινωνικού συμβολαίου.
Και η Ελλάδα, ευρισκόμενη σε αδυναμία δανεισμού, έγινε το πειραματόζωο ενός εγχειρήματος που σήμερα, με το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» εξάγεται σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Σήμερα, με το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» (που όπως προείπα είναι το Ευρωπαικό Μνημόνιο), ολόκληρη η Ευρώπη μπαίνει στην θέση της Ελλάδας. Δηλαδή σε έναν φαύλο κύκλο χρέους – ύφεσης – ανεργίας, μέσα από τον οποίο κανένα απολύτως δημοσιονομικό πρόβλημα δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί.
Αυτό το Ευρωπαικό Μνημόνιο, θα μειώνει μισθούς και συντάξεις ανεξαρτήτως της ύπαρξης δημοσιονομικών προβλημάτων. Με το πρόσχημα της ανταγωνιστικότητας.
Και θα απαιτεί διαρκείς θυσίες από τους λαούς στο όνομα της δημοσιονομικής σταθερότητας και της εξυπηρέτησης του χρέους.
Και έρχονται σήμερα και πανηγυρίζουν και από πάνω για τη χθεσινοβραδινή τραγωδία των Βρυξελών.
Η επιμήκυνση ήταν αυτονόητη. Δεν γίνονταν να μη συμβεί. Θα ήταν αδύνατον να αποπληρωθούν τα 110 δις μέσα στην διετία 2014, 2015. Το ξέρανε όσοι μας δανείζουν. Για να πάρουν πίσω τα λεφτά τους έπρεπε να γίνει επιμήκυνση.
Άρα δεν είναι κάτι που η κυβέρνηση κατέκτησε.
Έρχεται πακέτο. Μαζί με νέα μέτρα, νέα μνημόνια, ιδιωτικοποιήσεις ασύλληπτου εύρους, και με την υπογραφή της χώρας στο Σύμφωνο ανταγωνιστικότητας.
Αυτό ήταν το πακέτο για το οποίο μιλούσε ο κ. Παπανδρέου;
Πραγματικά μερικές φορές η Ελληνική κυβέρνηση έχει τέτοιο ζήλο, που η κ. Μέρκελ προσπαθεί να τη συγκρατήσει.
Εδώ λοιπόν έρχεται η αριστερά της Ευρώπης μπροστά στο ιστορικό της καθήκον.
Να αποτρέψει αυτές τις αλλαγές, και να δημιουργήσει μια συμμαχία με τις ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις για αλλαγή πορείας.
Για έξοδο από μια κρίση, η οποία όσο βαθαίνει τόσο πιο επιθετικές κάνει τις διαθέσεις της άρχουσας τάξης και του κεφαλαίου.
Αλλά και για να ανοίξει έναν νέο δρόμο ανάπτυξης, στο επίκεντρο της οποίας δεν θα είναι το κέρδος των αγορών, αλλά οι κοινωνικές ανάγκες, η αλληλεγγύη, η περιβαλλοντική προστασία και η διεύρυνση των δημόσιων αγαθών.
Με αυτή την έννοια, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι ο αγώνας αυτός δίνεται τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Λύσεις καθαρά εθνικές στο σημερινό πρόβλημα δεν υπάρχουν. Άλλα ούτε και λύσεις που θα πέσουν από τον ουρανό, θα έρθουν απέξω, χωρίς τη πάλη για αλλαγή των κοινωνικών και πολιτικών συσχετισμών σε κάθε χώρα ξεχωριστά.
Οι ταξικές συγκρούσεις εκδηλώνονται κύρια σε εθνικό επίπεδο, είναι σφοδρές και οφείλουμε να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις.
Από την άλλη όμως, δεν μπορεί να αγνοούμε ότι το κεφάλαιο και οι αγορές έχουν διεθνοποιηθεί.
Δεν μπορούμε να αγνοούμε ότι η κρίση είναι παγκοσμιοποιημένη άρα και οι απαντήσεις πρέπει να έχουν και διεθνή συντονισμό και στόχο δράσης και διεκδίκησης παγκόσμιο.
Αλλά από κάπου πρέπει να ξεκινάς. Να ξεκινήσουμε λοιπόν από το τοπικό και εθνικό επίπεδο και να συντονίσουμε, να συνδέσουμε τις αντιστάσεις σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο.
Με συντονισμένες δράσεις, διαδηλώσεις και απεργίες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Και εδώ είναι ο σημαντικός ρόλος της ευρωπαικής αριστεράς. ¨Όχι μόνο να συζητά αλλά και να δρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Να συντονίζει τη δράση των κινημάτων.
Να οργανώνει διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να οργανώνει ακόμα και κοινές διαδηλώσεις, να προτείνει κοινές πανευρωπαϊκές απεργίες, να αγωνίζεται για μια γενικευμένη ευρωπαϊκή εξέγερση των εργαζομένων και των λαών της Ευρώπης ενάντια στην πολιτική του κοινωνικού ολοκληρωτισμού που σήμερα προωθείται από την οικονομική και πολιτική ευρωπαϊκή ελίτ.
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος. Δεν μπορεί να χωρέσει το μυαλό μου ότι στις 25 Μάρτη, στις Βρυξέλες οι ηγέτες των ευρωπαϊκών καρτών θα αποφασίζουν ένα τόσο μεγάλο πισωγύρισμα για τους λαούς της Ευρώπης και θα το κάνουν χωρίς καμία ενόχληση από τα κινήματα, τα συνδικάτα.
Μου είναι αδιανόητο να μην μπορεί να οργανωθεί τη μέρα εκείνη μια μεγάλη πανευρωπαική κινητοποίηση και απεργία που να παραλύσει όλες τις ευρωπαικές πρωτεύουσες.
Γιατί καλές οι εναλλακτικές προτάσεις και οι αριστερές απαντήσεις αλλά αν δε γίνονται προτάγματα διεκδίκησης του λαϊκού κινήματος. Αν δεν έχουν ως στόχο αλλά και ως προϋπόθεση την ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα, οι συσχετισμοί δεν αλλάζουν και οι προτάσεις αυτές θα μείνουν στα συνέδριά μας.
Πριν κάνω λοιπόν την απόπειρα να κωδικοποιήσω ένα σχέδιο βασικών στόχων της ευρωπαϊκής αριστεράς απέναντι στη κρίση, επιτρέψτε ορισμένες κρίσιμες επισημάνσεις.
Καμία πρόταση δεν προχωρά χωρίς πολιτικό υποκείμενο διεκδίκησης. Χωρίς λαϊκό κίνημα και χωρίς ισχυρό κόμμα και πολιτικές συμμαχίες και πλειοψηφίες.
Αλλιώς ακόμα και η φαινομενικά πιο αριστερή πρόταση μπορεί να γίνει εργαλείο στα χέρια του αντιπάλου. Αυτό όμως δε σημαίνει να φτάσεις και στο άλλο άκρο. Να αγνοήσεις την αξία ανάδειξης αριστερών εναλλακτικών προτάσεων στη κρίση, όπως για παράδειγμα κάνει το ΚΚ στην Ελλάδα.
Καταθέτοντας όμως εναλλακτικές λύσεις και προσπαθώντας αυτές να γίνουν υπόθεση διεκδίκησης ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων, δημιουργείς τις αναγκαίες κοινωνικές συμμαχίες προκειμένου να αλλάξουν οι συσχετισμοί.
Συνεπώς το δίλημμα προτάσεις ή κοινωνικές αντιστάσεις είναι ψευδές. Το ένα δυναμώνει το άλλο, και μας οδηγεί διαρκώς σε καλύτερες θέσεις.
Οι εναλλακτικές προτάσεις-διεκδικήσεις της αριστερά αποτελούν σκαλοπάτι για την αναζήτηση συνολικής προοδευτικής διεξόδου, σκαλοπάτι για την συνολική αλλαγή – ανατροπή του μοντέλου παραγωγής και οικονομίας που γεννά την κρίση.
Είναι προτάσεις που ανοίγουν το δρόμο για την υπέρβαση της οικονομίας των αγορών στην κατεύθυνση μιας οικονομίας των ανθρώπινων και των κοινωνικών αναγκών.
Υπο αυτή την έννοια οι δικές μας προτάσεις και το δικό μας σχέδιο δεν μπορεί να έχει σχέση με τα σχέδια που επεξεργάζονται σήμερα οι κυρίαρχοι κύκλοι σε ευρωπαικό επίπεδο, ακόμα και αν πολλές φορές η ορολογία παραπλανεί όπως για παράδειγμα η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους.
Η αναδιάρθρωση είναι μια διαδικασία που θα γίνει έτσι κι αλλιώς γιατί το ελληνικό χρέος δε βγαίνει.
Το ζήτημα όμως είναι με ποιους όρους και ποιους στόχους. Με στόχο τη διάσωση των τραπεζών ή της κοινωνίας;
Και εδώ βρίσκεται η διαφορά του δικού μας σχεδίου με όλα όσα επεξεργάζονται οι κυρίαρχοι κύκλοι που αποσκοπούν σε μια ρύθμιση του χρέους με στόχο όχι να υπάρξει μια ανάσα για το λαό, αλλά με στόχο να διευκολυνθεί η συνέχιση της ίδιας πολιτικής της σκληρής λιτότητας, με στόχο να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους οι τράπεζες, όχι όμως οι έλληνες και οι ευρωπαίοι εργαζόμενοι.
Με δυό λόγια η διαφορά ανάμεσα στις δικές τους και στις δικές μας προτάσεις είναι ότι αυτοί έχουν ένα στόχο: να σώσουν το σύστημα. Εμείς έχουμε τον αντίθετο: Να υπερβούμε το σύστημα, να υπερβούμε την οικονομία των αγορών προς χάριν της οικονομίας των αν αναγκών.
Με βάση τα δεδομένα αυτά, οφείλουμε να περιγράψουμε τους στόχους ενός αριστερού σχεδίου για έξοδο από την σημερινή κρίση.
Και να κάνουμε τους στόχους αυτούς υπόθεση των εργαζομένων και των λαών της Ευρώπης.
Έχουμε προτάσεις προς την κοινωνία. Στόχους πάλης για την αριστερά και τους εργαζόμενους.
Πρώτος Στόχος: Η οργάνωση μιας καθολικής αντίστασης απέναντι στην σημερινή επίθεση που εξαπολύεται στα κοινωνικά δικαιώματα, την εργασία και το κοινωνικό κράτος.
Αιχμή των κοινωνικών αγώνων πρέπει να είναι η κοινωνική αλληλεγγύη, η υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων και της πλήρους απασχόλησης, η διεύρυνση των κοινωνικών αγαθών.
Δεύτερος στόχος: Η δίκαιη αναδιανομή του πλούτου. Η φορολόγηση του κεφαλαίου και του συσσωρευμένου πλούτου, καθώς και των χρηματιστηριακών συναλλαγών.
Τρίτος στόχος: Η αποτροπή της ιδιωτικοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης, με στόχο την διαφάνεια και την κοινωνική αποτελεσματικότητα.
Τέταρτος στόχος. Η πλήρης καταγραφή, ο έλεγχος και η ταυτοποίηση του χρέους. ¨Έτσι ώστε να διασαφηνιστούν οι ακριβείς διαστάσεις του χρέους, οι όροι δανεισμού οι ανάγκες που επέβαλλαν την σύναψη του κάθε ξεχωριστού δανείου και η αποτελεσματικότητά του. Από μια τέτοια έρευνα θα ξεκαθαριστεί ποιο τμήμα του χρέους είναι αναγνωρίσιμο, και ποιο επιβλήθηκε καταχρηστικά μέσα από αδιαφανείς διαδικασίες. Και σε αυτό το πλαίσιο καταθέσαμε πρόταση για συγκρότηση σχετικής επιτροπής της βουλής. Στηρίζουμε και ανάλογες πρωτοβουλίες. Και θέλω να πω ότι θα καταθέσουμε άμεσα πρόταση για τροποποίηση του κανονισμού της βουλής ώστε να μπορούν μετέχουν και εμπειρογνώμονες και ανεξάρτητες επιτροπές ελέγχου, όπως έγινε στη Βραζιλία.
Πέμπτος στόχος. Η αναδιαπραγμάτευση του χρέους, με στόχο την διαγραφή μεγάλου μέρους του, την βελτίωση των όρων αποπληρωμής και την μείωση της δαπάνης εξυπηρέτησης σε βιώσιμα επίπεδα.
Μια τέτοια διαπραγμάτευση πρέπει και μπορεί να γίνει ανάμεσα σε όλες τις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα και τους δανειστές. Και μια τέτοια επιθετική πολιτική, με συντονισμό και αλληλεγγύη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες, μπορεί να δώσει αποτελέσματα.
Η πρόταση του καθηγητή Βαρουφάκη για επιλεκτικό κούρεμα του χρέους μετά από παράλληλη μεταβίβαση του κατά Μάαστριχτ νόμιμου χρέους στην ΕΚΤ είναι μια πρόταση θετική, ρεαλιστική και άμεσα υλοποιήσιμη. Διασφαλίζει δε, και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Έκτος στόχος. Η εξασφάλιση χαμηλότοκου δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα, και η έκδοση ευρωομολόγου – όχι σαν το τοξικό που δανείζει σήμερα την Ιρλανδία- για τις ανάγκες της παραγωγικής ανασυγκρότησης.
Σήμερα η ΕΚΤ δανείζει τις ιδιωτικές τράπεζες με επιτόκιο 1%, ενώ τα κράτη με πενταπλάσιο επιτόκιο. Αυτό είναι μια απόφαση καθαρά πολιτική. Και με πολιτικούς όρους μπορεί και πρέπει να ανατραπεί.
Έβδομος στόχος. Ένα τραπεζικό σύστημα στην υπηρεσία της κοινωνίας.
Στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια έχουν δοθεί στις τράπεζες σε ρευστό και εγγυήσεις σχεδόν όσα δανειζόμαστε από τη τρόικα. Αν αυτή η δημόσια ενίσχυση δίνονταν σε αντάλλαγμα κοινών και όχι προνομιούχων μετοχών, σήμερα το ελληνικό δημόσιο θα έλεγχε όλες τις μεγάλες τράπεζες.
Το αίτημα, λοιπόν για κοινωνικοποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος με πρώτο βήμα ένα δημόσιο πυλώνα δεν είναι ούτε ακραίο ούτε εξτρεμιστικό. Είναι δίκαιο και αναγκαίο. Για ένα τραπεζικό σύστημα υπό δημόσιο έλεγχο που θα υπερασπίζεται και θα προωθεί το δημόσιο συμφέρον και όχι το συμφέρον κάποιων αόρατων μετόχων.
Για μια στοχευμένη πιστωτικής πολιτικής που θα διευκολύνει την ανάπτυξη, καθώς και για την προστασία των αποταμιεύσεων από αυθαίρετες και καταχρηστικές πρακτικές.
Όγδοος στόχος. Η ρύθμιση του εσωτερικού ιδιωτικού χρέους και κυρίως των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Ένατος στόχος. Η χειραφέτηση από τον έλεγχο των αγορών.
Η όποια ρύθμιση του χρέους από μόνη της, δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι δεν θα επανέλθουμε σε ένα καθεστώς υπερχρέωσης.
Χρειάζεται λοιπόν ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, στο οποίο καθοριστικό ρόλο θα παίζουν η αναδιανομή και ανακατανομή πόρων υπέρ των επενδύσεων, της πλήρους απασχόλησης και της περιβαλλοντικής προστασίας, καθώς και μια νέα λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της ευρωζώνης, που θα χρηματοδοτεί με ευνοϊκούς όρους την ανάπτυξη αυτή.
Και τέλος
Δέκατος στόχος: Η υπεράσπιση της δημοκρατίας μέσα στην κρίση.
Αντίσταση στον αυταρχισμό και στην καταπάτηση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Γιατί η σημερινή νεοφιλελεύθερη και αυταρχική διαχείριση της κρίσης, και η προσπάθεια ελέγχου των κοινωνικών αντιστάσεων, ανοίγει το πεδίο σε έναν διαρκώς εντεινόμενο αυταρχισμό και συντηρητισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα η υποτιθέμενη σοσιαλιστική κυβέρνηση υιοθετεί όλο και περισσότερο μια ακροδεξιά ατζέντα, στα ζητήματα των μεταναστών, αλλά και στην αντιμετώπιση των κινημάτων διαμαρτυρίας.
Οι παραπάνω στόχοι συνοψίζονται σε τέσσερεις λέξεις.
Αναδιαπραγμάτευση του χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο και Αναδιανομή του πλούτου και του εισοδήματος για να στηρίξουμε την Απασχόληση και την Ασφάλιση.
Πριν από αυτές, που συνοψίζουν την εναλλακτική μας πρόταση, πρέπει να βάλουμε άλλες δύο λέξεις, οι οποίες στην ελληνική γλώσσα αρχίζουν επίσης από άλφα.
Την Αντίσταση και την Αλληλεγγύη.
Αλληλεγγύη και ενότητα ανάμεσα στους εργαζόμενους όλης της Ευρώπης, έτσι ώστε ο φόβος και η αγωνία να μετατραπούν σε αισιοδοξία και αποφασιστικότητα,
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Το συνέδριο μας, αναδεικνύει το ΚΕΑ στην πρωτοπορία των ιδεών για τα σύγχρονα προβλήματα που σχετίζονται με την οικονομική κρίση.
Πολλές ιδέες ακούστηκαν αυτές τις τρεις μέρες. Μεγάλος πλούτος ιδεών. Και με αυτή την έννοια φεύγουμε όλοι πλουσιότεροι.
Αναδείχθηκαν στο συνέδριο μας με σαφήνεια οι πραγματικές αιτίες για την σημερινή κρίση του χρέους.
Υπάρχουν τρία βασικά συμπεράσματα.
Συμπέρασμα πρώτο. Το χρέος δεν είναι λογιστικό μέγεθος αλλά κοινωνική σχέση.
Σειρά από τοποθετήσεις ανέδειξαν τη μηχανή δημιουργίας του χρέους τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Και αυτή είναι η άνιση διανομή του εισοδήματος και του πλούτου.
Αυτή είναι η κεντρική αιτία, με τις εθνικές βεβαίως ιδιαιτερότητες. Αυτός είναι ο πρώτος κοινός τόπος.
Τα ελλείμματα δηλαδή των προϋπολογισμών δεν δημιουργούνται από ατυχήματα. Δημιουργούνται σκοπίμως.
Όπως προφητικά έγραψε ο K. Mαρξ, στο βιβλίο του «Οι ταξικοί αγώνες στην Γαλλία»
«…Η ομάδα της αστικής τάξης που κυβερνούσε και νομοθετούσε με τα κοινοβούλια, είχε ΑΜΕΣΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ στη καταχρέωση του κράτους. Το κρατικό έλλειμμα, αυτό ήταν ίσα - ίσα το καθαυτό αντικείμενο της κερδοσκοπίας της και η κύρια πηγή του πλουτισμού της. Κάθε χρόνο κι από ένα νέο έλλειμμα. Ύστερα από κάθε τέσσερα - πέντε χρόνια κι από ένα νέο δάνειο. Και κάθε νέο δάνειο πρόσφερε στη χρηματική αριστοκρατία μία καινούργια ευκαιρία να κατακλέβει το κράτος, που κρατιόταν τεχνικά στο χείλος της χρεωκοπίας - και που ήταν υποχρεωμένο να διαπραγματεύεται με τους τραπεζίτες κάτω από τους ποιο δυσμενείς όρους. Κάθε νέο δάνειο της πρόσφερε μιαν ακόμη ευκαιρία να καταληστεύει με χρηματιστηριακές επιχειρήσεις το κοινό που τοποθετούσε τα κεφάλαια του σε κρατικά ομόλογα και που στα μυστικά τους ήταν μπασμένες η κυβέρνηση και η πλειοψηφία της Βουλής».
Σας θυμίζει κάτι αυτό από την Ελληνική περίπτωση;
Η κρίση λοιπόν είναι συστημική. Οφείλεται δηλαδή όχι σε κάποια λάθη αλλά σε θεμέλιους λίθους του νεοφιλελεύθερου μοντέλου.
Είναι μια αλήθεια γύρω από την οποία υπάρχει μια συνομωσία σιωπής. Και αυτό συμβαίνει γιατί αν αναγνωριστούν οι πραγματικές αιτίες, γίνεται απόλυτα σαφές ότι τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά μνημόνια δεν οδηγούν, ούτε θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αντιμετώπιση του προβλήματος. Αντίθετα το επιτείνουν.
Όσο όμως και αν η ελληνική περίπτωση έχει τις ιδιαιτερότητές της, οφείλουμε να εξετάζουμε την γενική εικόνα. Και η γενική εικόνα είναι ότι η κρίση του χρέους σήμερα, είναι ευρωπαϊκό και παγκόσμιο φαινόμενο. Είναι συστημικό φαινόμενο. Είναι φαινόμενο κυρίως του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Μπορεί η Ελλάδα να είχε προβλήματα στρεβλής ανάπτυξης, αλλά η Ιρλανδία η οποία βρίσκεται σε ανάλογη θέση με την ελληνική, ήταν πάντα το καλό παιδί των αγορών.
Αυτό που πληρώνει, είναι την κρατική στήριξη προς τις τράπεζες, μετά την κρίση του 2008.
Στο ίδιο σημείο πλησιάζουν η Πορτογαλία και η Ισπανία, και ενδεχομένως ακόμα περισσότερες χώρες.
Και έρχομαι στο δεύτερο συμπέρασμα που μπορούμε να πούμε ότι αποκομίσαμε από το συνέδριο μας. Και αυτό είναι ότι έχουμε κοινά προβλήματα αλλά κυρίως κοινό μέλλον και τα κόμματα και οι λαοί μας.
Το γεγονός δηλαδή ότι η καθήλωση των μισθών στη Γερμανία είναι πρόβλημα και για τους έλληνες εργαζόμενους όπως έδειξαν οι σύντροφοι από το DIE LINKE (ομιλία Mikael Schlecht).
Το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στην Ισπανία βρίσκονται μπροστά σε παρόμοια προβλήματα με αυτά που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εργαζόμενοι όπως έδειξε ο σύντροφος Σεντέγια από το ΚΚΙΣΠ.
Πιστεύουμε λοιπόν και στην κοινότητα των προβλημάτων και στην κοινότητα του μέλλοντος για τους εργαζόμενους στην Ευρώπη.
Δεν θέλουμε την Ευρώπη του ανταγωνισμού. Θέλουμε την Ευρώπη της αλληλεγγύης.
Δεν προτείνουμε στον κάθε λαό να ανταγωνίζεται τον άλλο, μέσω συμπίεσης των μισθών ή αλλεπάλληλων υποτιμήσεων του εθνικού τους νομίσματος.
Όπως είπε ο Πέδρο Παέζ «Δεν πιστεύουμε ότι κάποιος λαός μόνος του μπορεί να υπερβεί την κρίση»
Και έρχομαι στο τρίτο συμπέρασμα.
Στο τόξο των απόψεων και των δυνάμεων που έδωσε το παρόν στο συνέδριο μας, υπάρχουν διαφορές. Υπάρχουν όμως και κοινοί τόποι. Υπάρχουν κοινές υποχρεώσεις. Να υπερασπιστούμε τους λαούς μας.
Και εμείς εδώ στην Ελλάδα να υπερασπιστούμε τον Ελληνικό λαό, υπερβαίνοντας τον κατακερματισμό. Να γίνουμε αξιόπιστη δύναμη.
Να εργαστούμε ακούραστα, για μια μεγάλη ενωτική αριστερά και ταυτόχρονα για τη συνάντησή της με δυνάμεις και προσωπικότητες που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ αλλά δεν μπορούν πια να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους σε έναν χώρο που υιοθετεί και εφαρμόζει τις πολιτικές του Μνημονίου και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Μπορούμε να αλλάξουμε την Ευρώπη, μπορούμε να αλλάξουμε το μέλλον.
Αρκεί να πιστέψουμε στην δύναμή μας και να προχωρήσουμε ενωμένοι. Και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Σε αγώνες όπου τα εθνικά και τα διεθνή κινήματα βρίσκονται σε δημιουργική και διαλεκτική συνάρθρωση.
Ας εργαστούμε λοιπόν με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα για να ανατρέψουμε τη σημερινή πραγματικότητα και τις αποφάσεις των κυβερνήσεών μας που μας βυθίζουν στη κρίση.
Ας εργαστούμε για την ανάδειξη της εναλλακτικής πρότασης και της καμπάνιας της ευρωπαϊκής Αριστεράς ενάντια στο Σύμφωνο του Ευρώ. Το ευρωπαικό μνημόνιο.
Ας εργαστούμε, σε κάθε χώρα ξεχωριστά ώστε να αναγκάσουμε τις κυβερνήσεις σε πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα για το Σύμφωνο του Ευρώ.
Για ένα μεγάλο όχι των λαών της Ευρώπης στο νέο Ευρωπαϊκό μνημόνιο της φτώχειας, της ανεργίας και της λιτότητας.
Για ένα μεγάλο ναι στην Ευρώπη των λαών και των αναγκών τους, στην Ευρώπη της κοινωνικής συνοχής και δικαιοσύνης.
Το γραφείο Τύπου
Περιφερειακό Συμβούλιο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ Στερεάς Ελλάδας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου